Hayatınıza bir köpeği dâhil etmeye, yani ailenize yeni bir üye katıp, kendinize bir dost edinmeye mi karar verdiniz? Tebrikler!
Bildiğiniz gibi bunun için iki alternatifiniz var. Birincisi barınaklardan veya sokaktan bir köpek sahiplenmek. Bu, birçok hayvansever için öncelikli tercih olsa da diğer bazı hayvanseverler, ırk standardını taşıyan safkan bir yavru köpek sahiplenmeyi tercih ediyor. Bu da bizi ikinci alternatif olan “ücretli” sahiplendirmeye, diğer tabirle yavru köpek satın almaya yönlendiriyor.
En baştan ve üzülerek söylemek gerekiyor ki ücretli köpek yavrusu sahiplenme, ülkemizde insanların çok hata yaptığı ya da kandırıldığı bir süreçtir. Bunun en önemli sebebi ise pet sektöründeki denetimsizliktir.
Gelişen teknoloji ile sosyal medya, sadece yerelde değil, dünya genelinde yavru köpek bulmayı olanaklı hâle getirmiştir. Ancak sektördeki bazı olumsuzluklar, maalesef sağlıksız yavrular üretilip hayvanların ırk standartlarının bozulmasına da neden olmaktadır.
Pet Sektöründeki Olumsuzluklar
Sektörde yapılan ve insanların aldatılmasına kadar varan kötü uygulamaların bazıları;
- Kayıtsız ve kaçak yavru üretiminin çok fazla olması,
- Kinoloji (köpek bilimi) bilgisi olmaksızın rastgele üretimler,
- Kâr amacı ile köpeklerin her kızanda eşlenmesi,
- Uygunsuz koşullarda, yetersiz beslenme ile yaşayan hayvanların üretilmesi,
- Akraba eşleşmelerinden yapılan üretimler,
- Bu şekilde üretilen köpek yavrularının sosyal medya gibi güvensiz bir ortamda veya petshoplar üzerinden, Tarım Bakanlığından ruhsatı olmayan kişilerce rahatlıkla satılabilmesidir.
Bunların dışında, her sektörde olabileceği gibi, dolandırıcı tabir edilen kişiler de bu sektörde yer almaktadır. En bilindik dolandırma yöntemleri de sizinle iyi iletişim kurup, çok yardımcı olup, siz kaparo verdikten ya da köpeğin ücretini gönderdikten sonra ortadan kaybolup, sizi tüm telefon numarası ve sosyal medya hesaplarından engelleyip, kayıplara karışmalarıdır.
“Pet Kalite” Yavrular
Ticaret hırsı, standardı yetersiz bu yavrulara da bir isim koymuş: “pet kalite”. Kısaca, menşei belli olmayan, safkan bir yavru olduğuna ancak “satıcının sözü” ile inanmanız gereken ve hiçbir ırk standardı kalite garantisi olmayan, çoğu zaman da kayıtsız yavrular.
Büyük ihtimalle bu yavrulara, satış aşamasına gelinceye kadar doğru düzgün aşı ve parazit uygulaması yapılmamıştır. Eğer yapıldı dense dahi kaydı yoktur.
Bu tip yavrular, özünde genotipi (genlerde yer alan, görünür ya da saklı ırk özellikleri) bozuk olduğundan, zamanla fenotip (görünen ya da davranışsal ırk özellikleri) için özel mamalara, gıda takviyelerine ve vitaminlere güvenilir. Fakat bu takviyelere ne kadar çok para harcansa, yoğun emek ve çaba sarf edilse de bu yavrular istenen ırk standardı seviyesine asla çıkamaz.
Ne yazık ki toplumumuzdaki bilgi eksikliği ve ucuz yavru arayışı da sektörün “merdiven altı” tabir edilen bu tarafını hareketli kılıyor.
Not: Eğer pet kalite yavru sahiplenmek, maddi vb. nedenlerle sizin için bir tercih ise, en azından satıcı petshop veya kişinin Tarım Bakanlığından alınmış evcil hayvan satışına ilişkin ruhsatının olduğuna emin olmalısınız.
Kaliteli Yavru Köpekler
Sektörde bir de kayıtlı, profesyonelce üretilmiş, ırk standardı yüksek yavrular vardır. Irk köpek almak isteyenlerin doğrudan ve tek tercihi, işte bu köpek yavruları olmalıdır.
Bu kalitedeki yavrular, kayıt altına alınmış, ırk standardı tespitleri yapılmış ve derecelendirilmiş köpeklerden üretilir.
Bu üretimde akraba eşleşmesine izin verilmez. Çünkü akraba eşleşmeleri, insanlarda olduğu gibi bütün memelilerde birçok genetik sorunu tetikleyecektir. Bu sorunlardan en yaygın olanları, epilepsi ve kalça çıkığıdır.
Gerçek safkan ve kaliteli yavru köpekler, bilinçli üreticiler elinde, sağlıklı ortamlarda barınan, yeterli ve dengeli beslenen anne ve babadan, özel tasarlanmış hijyenik doğumhanelerde dünyaya gelirler. Bu şekilde üretilmemiş köpekler, türlü sağlık sorunları taşıyor olabilirler.
Yavru Köpek Satın Alırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Yukarıda bahsedilen tüm bu sorunları yaşamamak için, yavru köpek satın alırken şu hususlara mutlaka dikkat etmelisiniz:
1. Köpeğin Yaşam Alanındaki Durumu
Safkan bir köpek yavrusu satın almadan önce onları yaşam alanlarında gözlemek en doğru adımdır. Bu imkân olmadığında görüntülü görüşme de yapılabilir. Yavrular, anne ve babaları ile beraber görülmeli, önden, yandan ve arkadan, yürüyüş ve koşması izlenmelidir.
Bu sayede alacağınız yavrunun belirgin bir sorunu olup olmadığını anlayabilirsiniz.
2. Üreticinin Tarım Bakanlığı Ruhsatı
Tarım Bakanlığından gerekli üretim iznini almış olan üreticiler, köpeklerin yaşam alanları, sağlık gerekleri, güvenlik vb. konulardaki tüm tedbirleri zorunlu olarak devam ettirirler. Bu da satın alacağınız yavrunun daha kaliteli ve daha sağlıklı olmasını garanti eder. Bu nedenle, seçtiğiniz üretim merkezi ya da çiftliğin Tarım Bakanlığı iznini görmek ilk şartınız olmalıdır.
Bu izni görmek, bir dolandırıcı ile muhatap olmadığınız konusunda da size önemli bir avantaj sağlayacaktır.
3. Şecere (Soy Kütüğü Belgesi)
Şecere ya da soy kütük belgesi, bir çeşit nüfus cüzdanı niteliğindedir. Yavrunuzun atalarını ve kan hattını, üç kuşak geriye kadar (ya da kaç kuşak biliniyorsa), bu belgede görebilirsiniz. Üst soyu sadece bir kuşak bile görülse, en azından anne ve babanın ırk standardını taşıdığını belirler. Böylece yavrunun saf kan olduğunu anlayabilirsiniz. Bu nedenle, soy kütüğü belgesi olması, ücretli yavru sahiplenmek için temel şartlardandır.
Bununla birlikte, bu belge yavru köpeğin ırk standardı yüksek ve en üst kalite bir yavru olduğunu maalesef göstermez. Yavrunun anne veya babasının şampiyon olması da yavrunun şampiyon olacağı anlamına gelmez. Yine de yavrunun üst soyu hakkında edineceğiniz bilgiler, kaliteli ve yüksek ırk standardında bir yavru sahiplenmeniz konusunda şansınızı artıracaktır.
4. Mikroçip
Ülkemizde geçerli mevzuata göre, köpeklerde 2021 yılı sonundan itibaren mikroçip (kısaca çip) takılması zorunludur. Çip, içinde bir köpeğin T.C. Kimlik Numarası gibi benzersiz bir numarayı taşır ve Tarım Bakanlığı sistemine yapılan kayıtla, o köpeğin cinsi, özellikleri, tıbbi durumu, sahibi gibi tüm bilgileri kayıt altına alınır.
Köpeğinizin çipli olması bir zorunluluk olduğu gibi sizin için de sayısız yararı vardır. Bunlardan en önemlisi, köpeğiniz kaybolur ya da çalınırsa, bulunduğunda çipi okunarak derhal size ulaşılabilmesidir. Ayrıca soy kütüğü belgesi de çip olmadan düzenlenemez. Bu nedenlerle, satın alacağınız yavru köpeğin mutlaka mikroçipi olması şartını aramalısınız.
5. Sizin İçin Doğru Olan Irk
Yavru köpek sahiplenmeden önce size, ailenize, yaşam tarzınıza uygun olabilecek bir ırkı tespit etmeniz çok önemlidir.
Farklı köpek ırklarının, sağlık, egzersiz, mizaç, yaşam şartları gibi alanlarda farklı ihtiyaçları ve farklı karakter özellikleri vardır. Bu çerçevede;
- Çalışma saatleriniz, köpeğin ne kadar süre yalnız kalmak zorunda kalacağı,
- Maddi durumunuz,
- Yaşınız,
- Egzersiz (yürüyüş / koşu / oyun) için ne kadar zaman ayırabileceğiniz,
- Evde çocuk bulunup bulunmadığı,
- Evinizin bahçeli olup olmadığı,
gibi birçok faktör, köpek seçiminde çok önemli rol oynar.
Üzülerek belirtmek gerekir ki bu şartları ve ırk özelliklerini iyi araştırmadan, bir hevesle yavru sahiplenenlerin, bir süre sonra köpeğini sokağa veya barınağa terk ettiğine sıkça şahit olunmaktadır.
Bu nedenle, sahipleneceğiniz yavru köpeğin ırk özellikleri çok iyi araştırılmalı, bu özellikler sizin koşullarınıza uygunsa ancak o yavruyu almaya karar vermelisiniz.
6. Irkın En Temel Standartları
Hangi ırk yavruyu alacağınıza karar verdikten sonra o ırkın renk, boy, kilo, iskelet yapısı gibi standartları iyi öğrenilmeli, yavru seçerken bunlara çok dikkat edilmelidir. Bu detayları gözden kaçırabileceğinizi ve yavruyu bu konuda doğru değerlendiremeyeceğinizi düşünüyorsanız bu konuda üreticinin tecrübesine güvenmek durumundasınız.
Bu takdirde, üretici konusunda araştırma yapmalı, üreticinin kaç yıldır bu işi yaptığı, kaç şampiyon köpek ürettiği, kaç batım yavru üretmiş olduğu, kaç damızlığı olduğu bilgilerinden yola çıkarak, tecrübeli ve doğru üreticiyi bulmalısınız.
7. Köpeğin Yaşı (Kaç Günlük Olduğu)
Yavrular 50 gün süreyle annelerini emmeye ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle hiçbir şart altında 50 günlükten küçük yavru sahiplenilmemelidir.
60 ila 90 gün arasında, annelerinden hayatları boyunca lazım olacak bilgileri alırlar. Hangi rahatsızlıkta hangi otu yiyeceklerinden, yememeleri gereken zararlı otlara, avlanmaktan, av olmamaya, eşleşmeden, yavru bakımına kadar aklınıza gelen tüm bilgileri anne 90 güne kadar yavrusuna aktarır.
Yavruların karakterleri ve huyları ancak doksanıncı güne kadar belli olur. Asabi, oyuncu, tembel, korumacı, yaramaz, haşarı, akıllı, uslu gibi nasıl bir mizaca sahip olacağı, bu süreden önce net anlaşılamaz.
Kalça çıkığı, raşitizm, çene bozukluğu gibi genetik kusurlar 90 günden önce ayırt edilemez.
Bu nedenlerle, sahipleneceğiniz yavru mutlaka 90 günü doldurmuş olmalıdır. Çeşitli nedenlerle yavruyu daha erken satın alsanız dahi bizim tavsiyemiz, onu 90 günlük olana kadar üreticinin tecrübeli kollarına bırakmanız, bu hassas dönemi profesyonel ellerde geçirmesine imkân sağlamanız ve 90. günden sonra eve götürmenizdir. Dünyada da uygulanan, doğru yöntem budur.
Yavru köpek alırken dikkat edilmesi gerekenler konusunda bilinçli olur ve tavsiyelerimize uyarsanız, Guardia Turca Köpek Çiftliği olarak, sağlıklı ve mutlu köpeklerle, uzun bir ömür dostluk yaşayacağınıza inanıyoruz.